De juiste vraag
De kunst van het vragen stellen in coachende gesprekken
Goede vragen hebben van nature iets onontkoombaars. Ze blijven je aandacht trekken, hangen aan je, laten je niet los. ‘Waar verlang je naar?’ ‘Wat doe jij waardoor hij zo vreemd reageert?’ ‘Hoe zou het zijn om er anders naar te kijken?’ Een krachtige vraag is onweerstaanbaar. Je blijft ermee bezig tot je weet hoe je ermee verder wilt.
Professioneel coachen heeft alles te maken met het stellen van de juiste vraag op het juiste moment. Zonder vragen komt er van helpen niet veel terecht. Hoe kom je op een goede vraag? Welke technieken en varianten bestaan er? Welk effect hebben ze? En welke passen het beste bij jou en de coachee?
Dit boek geeft inzicht, houvast en inspiratie voor iedereen die zich hier verder in wil ontwikkelen. Het bevat een rijk overzicht van invalshoeken, methodieken en soorten vragen.
De beste investering die je kunt doen als je regelmatig coachende gesprekken voert!
Aanbevelingen
'Herken je dat, dat je thuiskomt van een vergadering, een werksessie, of zelfs een reünie of een feest en je je realiseert hoe weinig vragen er gesteld zijn? Of het tegenovergestelde: hoe heerlijk, behulpzaam, voedend het is, als iemand vol aandacht prachtige vragen aan je voorlegt? De kunst van het vragen stellen is een onderbelicht onderwerp, cruciaal voor goed werk en goed leven. Wat een genot dat er zo’n mooi boek over geschreven is! – Manon Ruijters, hoogleraar Leren, ontwikkelen en gedragsverandering, Vrije Universiteit Amsterdam en lector Aeres Hogeschool en adviseur Good Work Company
‘Ik houd van vragen, net als geheime kamers of boeken geschreven in een vreemde taal, om met Rilke te spreken. In dit meesterwerk bevrijden Mieke Voogd en Joris Brenninkmeijer, net als in hun adviespraktijk, de vragen zonder naar antwoorden te zoeken. Zelfs voor iemand die hartstochtelijk gelooft dat de meeste coaches te veel vragen stellen, was dit boek een welkome verrassing.’ – Erik de Haan, hoogleraar Organisatieontwikkeling en coaching, Vrije Universiteit Amsterdam en Centre for Coaching, Ashridge
Inleiding 11
Aard van het boek 12
Opbouw van het boek 13
Gebruik van het boek 14
Dankwoord 14
Tot besluit 15
Deel I
Bewust vragen stellen 17
1 Het begint met vragen 19
De waarde van vragen stellen 19
Basishouding van de coach 23
Luisteren 28
Basisgereedschap 31
Koers zoeken in een zee aan mogelijkheden 34
Reflectie voor de vragensteller 39
Zoekschema: inclusief model van aandacht 39
2 Voetangels en klemmen 43
We nemen slordig waar 45
Bedoelde en onbedoelde effecten 51
Het misverstand dat communicatie heet 53
Valkuilen 57
Reflectie voor de vragensteller 61
Zoekschema: dubbel kernkwadrant 61
3 Speuren naar de juiste vraag 65
Vindingrijk en raak 67
Bekwaam en doordacht 71
Bespiegelend en beschouwend 72
Een bijzondere vragenlijst 74
Drie kernvermogens 79
Samenspel van drie kernvermogens 84
Reflectie voor de vragensteller 86
Zoekschema: eerste, tweede en derde positie 86
Deel II
Je repertoire uitbouwen 89
Andere benadering, andere vragen 91
Vier windstreken 92
Een coachee met een vraagstuk 93
Persoonsgericht 94
Inzichtgericht 96
Probleemgericht 99
Oplossingsgericht 101
Eclectisch werken 104
Spanning tussen sturen en volgen 106
Reflectie voor de vragensteller 108
Zoekschema: fasemodel voor kernreflectie en krachtgericht coachen 108
5 Vragen voor krachtig samenspel 113
Fasen in het samenwerkingsproces 114
Voorfase 116
Afstemmingsfase 121
Midden- of werkfase 125
Afrondingsfase en nazorg 130
Spanningsveld tussen taakgerichtheid en relatiegerichtheid 131
Reflectie voor de vragensteller 134
Zoekschema: vier niveaus van communicatie 134
6 Vragen die de motivatie versterken 139
De kern van elk helpend gesprek 139
Ambivalentie om te veranderen 140
Fasemodel van gedragsverandering 142
Leren te leren 146
Leren als kern van het coachproces 148
Leervoorkeuren 152
Spanningsveld tussen afstand en nabijheid 154
Reflectie voor de vragensteller 156
Zoekschema: integratiedriehoeken 156
7. Vragen die bijzondere antwoorden uitlokken 161
Systemische vragen 163
Circulaire vragen 167
Socratische vragen 170
Vragen om te reframen 173
Spanningsveld tussen oppervlakte en diepte 175
Reflectie voor de vragensteller 178
Zoekschema: lemniscaat 178
Deel III
Diepere lagen aanboren 183
8 Lichaamstaal als bron 185
Lichaamstaal 186
Poort naar een dieper contact 187
Werken met het hele lijf 188
Een kwetsbaar proces 189
Stilte 190
Aandacht 192
Vertragen 193
Reflectie voor de vragensteller 197
Zoekschema: focussen 197
9 Taal als slot en sleutel 201
Gesloten verhaal 202
Eigenaardigheden van taal en taalgebruik 205
Werken met het verhaal van de ander 212
Je blijven verwonderen over taal 218
Reflectie voor de vragensteller 219
Zoekschema: ladder van gevolgtrekking 219
10 Jezelf ontwikkelen als vragensteller 224
De drijfveren van de vragensteller 224
Meerdere ikken 228
Kernvermogens van de vragensteller 229
Reflectie voor de vragensteller 241
Zoekschema: logische niveaus 241
11 Epiloog 245
Terugblik 245
Grote vragen 248
Traagheid 249
Vrijmoedigheid 250
Imperfectie 252
Laatste vraag 253
Literatuur 254
Over de auteurs 260
Conflictpartners in beweging
[...] Dit boek geeft een weldoordacht overzicht van helpende methodieken, biedt verschillende invalshoeken en nodigt uit tot reflectie. Daarbij is het doorspekt met ook voor mediators aansprekende voorbeelden uit de coachpraktijk, naast verrassende inzichten uit film, kunst en literatuur. [...]
Klik hier voor de hele boekbespreking door Carolijn Winnubst.
'Het boek van Brenninkmeijer en Voogd leert je op vele manieren om je vragen zo te stellen, dat de juiste vraag geen puur toeval meer is. En daarmee is het ook een heel relevant boek.' - Sander Trooster
Reviews 'De juiste vraag'
Top 3 Coaching
Beheers je!
Ieder zijn rouw
