Vitale organisatiestrategie
Ontdekkingstocht naar waarde, positie en identiteit
Werken aan een vitale organisatiestrategie is een ontdekkingstocht zoals het leven. Uitgangspunt in dit boek is dat mensen in een georganiseerd verband doelen nastreven vanuit de drie P's van people, profit en planet.
In elke strategie spelen naast rationele en objectieve factoren ook emotionele en subjectieve elementen een belangrijke rol. Het gaat dus bij strategie niet om louter intellectuele hoogstandjes maar om passies en ambities, die vorm krijgen doordat mensen ermee aan de slag gaan.
De boodschap van Vitale organisatiestrategie is eenvoudig samen te vatten. Alles draait om drie begrippen die nauw met elkaar verbonden zijn: waardecreatie, positionering en identificatie. Een vitale organisatiestrategie kenmerkt zich door:
- een nadruk op waardecreatie voor en met afnemers,
- een sterke positionering ten opzichte van medeaanbieders,
- een sterke identificatie van medewerkers (zoals professionals en managers) en overige belangenpartijen (zoals aandeelhouders en strategische partners) met de organisatie en het organisatiebeleid.
De introductie van het begrip identificatie is nieuw, en 'eigen' voor dit boek. Met deze term benadrukken de auteurs het belang van het zich persoonlijk verbonden voelen, van het deel uitmaken van de organisatie als gemeenschap. Identificatie richt zich dus op de band tussen medewerkers en hun onderneming, maar ook op de betrokkenheid van klanten en mogelijke andere partijen met die onderneming.
Verder is dit boek uniek door zijn integrale perspectief op de mens en het leven. Een stappenplan zal de lezer dan ook niet aantreffen. Strategievorming is immers geen lineair proces, maar een proces van creatief puzzelen, van al doende leren wat werkt bij de ontwikkeling van een businessidee. Dit gebeurt door basale wie-, wat- en hoe-vragen te stellen en door te onderzoeken welke mechanismen aan 'wat werkt' ten grondslag liggen.
Woord vooraf
1. Een strategiekader
1.1 Inleiding
1.2 Een breed kader voor strategie
1.3 Strategiedimensies
1.4 Ondernemingsstrategie en concurrentiestrategie
1.5 Tot besluit
2. Strategie outside-in
2.1 Inleiding
2.2 Omgevingsanalyse
2.3 Macro-omgevingsanalyse
2.4 Bedrijfstakanalyse (mesoniveau)
2.5 Strategische groepen binnen een bedrijfstak
2.6 Positionering (op microniveau)
2.7 Tot besluit
3. Strategie 'inside-out'
3.1 Inleiding
3.2 Strategische intentie
3.3 Middelen (resources)
3.4 Kanttekeningen bij competenties en competentiemanagement
3.5 Dynamische vermogens
3.6 Talentmanagement
3.7 Tot besluit
4. Waardecreatie, waarde-innovatie en Blauwe Oceaan-denken
4.1 Inleiding
4.2 Waardecreatie in context
4.3 Waardecreatie en economische waarde
4.4 Zoektocht naar waardefactoren
4.5 Blauwe Oceaan-strategie
4.6 Vierfactorenaanpak
4.7 Kanttekeningen bij de Blauwe Oceaan-aanpak
4.8 Tot besluit
5. Waardecreatie en businessmodellen
5.1 Inleiding
5.2 Businessmodellen: kenmerken en definities
5.3 Canvas-businessmodel
5.4 Patronen in businessmodellen
5.5 Businessmodel als transferpunt tussen technologie en economie
5.6 Kenmerken van een aantrekkelijk businessmodel
5.7 Tot besluit
6. Identificatie en leren
6.1 Inleiding
6.2 Identificatie als doel of streefrichting
6.3 Identificatie en de rol van emoties
6.4 Identificatie vanuit medewerkersperspectief: 'intrapreneurship'
6.5 Identificatie vanuit klant- of gebruikersperspectief
6.6 Identificatie en leren
6.7 Ons brein en onze identiteit
6.8 Tot besluit
7. Strategie en HRM
7.1 Inleiding
7.2 Benaderingen binnen (strategisch) HRM
7.3 'Commitment' en inspanning voor het realiseren van organisatiedoelen
7.4 Fundament van HRM op individueel (micro)niveau
7.5 Arbeidspsychologie als basis voor HRM
7.6 Kampeertentmodel: 'voordeel in het leven door organisaties'
7.7 Tot besluit
8. Innovatie en technologiemanagement
8.1 Inleiding
8.2 Invloed van technologische innovatie
8.3 Vormen van innovatie
8.4 Strategisch belang van innovatie voor ondernemingen
8.5 Vormgeving van het ontwikkelproces van innovaties in de praktijk
8.6 Risico en onzekerheid die samenhangen met innovatie- en technologiekeuzen
8.7 Innovatievraagstuk in een breder maatschappelijk kader
8.8 Tot besluit
9. Bestuursvormen, regelgeving en discours
9.1 Inleiding
9.2 Bestuursvormen en toenemende scheiding van eigendom en bestuur
9.3 Toezicht op bestuur ('corporate governance')
9.4 'Agency'-vraagstuk in ondernemingen
9.5 Discours
9.6 Tot besluit
10. Ondernemingsstrategie en ontwikkelingsrichtingen
10.1 Inleiding
10.2 Ontwikkelingsrichtingen
10.3 Verticale integratie
10.4 Ondernemingsstrategie: historische schets
10.5 Wijzen van beïnvloeding vanuit onderneming en de bijbehorende dilemma's
10.6 Concernstijlen en vormen van waardecreatie
10.7 Tot besluit
11. Ontwikkelmethoden en prestatiegericht samenwerken
11.1 Inleiding
11.2 Ontwikkelmethoden in context
11.3 Ontwikkelmethoden sec
11.4 Alliantievorming en -vaardigheden
11.5 Evaluatiecriteria voor strategische opties (en bijbehorende ontwikkelmethoden)
11.6 Tot besluit
12. Strategie en cultuur
12.1 Inleiding
12.2 Wat is cultuur?
12.3 Voorbeeld: de cultuur van China en diens invloed op de strategie
12.4 Strategie en organisatiecultuur
12.5 Tot besluit
13. Internationalisatie
13.1 Inleiding
13.2 Internationalisatie en internationaal management
13.3 Redenen voor internationalisatie
13.4 Ondernemingsspecifieke redenen voor internationaliseren
13.5 Managen van internationalisatie
13.6 'Born globals'
13.7 Tot besluit
14. Het strategieproces in de praktijk
14.1 Inleiding
14.2 De binnenkant van strategie
14.3 Diepte en breedte van het strategietraject
14.4 Strategievorming als teamwerk
14.5 Tot besluit
Noten
Literatuur
Over de auteurs
Trefwoordenregister
