Handboek Intervisie

Intervisie is een methode om samen met collega`s of vakgenoten gestructureerd te praten over problemen en ervaringen in het werk en het zoeken naar oplossingen. Intervisie komt in tal van beroepsgroepen voor (onderwijzers, therapeuten, mediators etc.). Deze methode is erop gericht om in een groep van beroepsgenoten te leren. In dit boek wordt uitgebreid ingegaan op de vraag hoe men intervisie opzet, hoe een intervisiegroep moet worden begeleid, wat de eigen dynamiek is van een intervisiegroep en hoe men de kwaliteit van intervisie moet waarborgen. Het gedegen boek getuigt van een grote ervaring van de auteur, die in het dagelijkse leven werkzaam is als organisatieadviseur, trainer en coach. In deze uitgave zijn tien zeer nuttige bijlagen opgenomen, met checklists, formulieren en dergelijke. Het boek is bruikbaar voor iedereen die vakmatig betrokken is - hetzij als deelnemer hetzij als begeleider/adviseur - bij intervisie. Voor lezing van dit verzorgde boek is voorkennis niet nodig.

Deze recensie is geschreven K.M.D. van Schelven.

Ik zit alweer enige tijd in een intervisieclubje. Daar ben ik destijds zonder voorbereiding ingestapt. Voor de broodnodige theoretische onderbouwing ben ik ‘Handboek intervisie’ van Jeroen Hendriksen gaan lezen. Het boek doet zijn naam eer aan, voor intervisiegroepen en hun begeleiders staat duidelijk omschreven wat intervisie inhoudt en hoe je het goed vormgeeft. Er staan verschillende checklists in die zeer bruikbaar zijn. Verder vind ik het boek er wel echt uitzien als een handboek, het straalt niets uit en nodigt niet direct uit tot lezen. Jammer want inhoudelijk is het een goed boek met genoeg referenties om verder te zoeken!

In steeds meer organisaties wordt intervisie als leer- en zelfs veranderinstrument ingezet. En dat intervisie werkt, kan ik uit eigen ervaring beamen. Door samen op een gestructureerde wijze problemen te bespreken en te onderzoeken waar het aan schort, leer je veel over je eigen handelen. Juist het doorvragen van je collega’s en het geven van mogelijke oplossingen maakt dat je actie wilt ondernemen. Omdat ik vanuit de praktijk met intervisie begonnen ben, wilde ik wel eens weten hoe de theorie achter intervisie in elkaar steekt. Vandaar dat ik het ´Handboek Intervisie´ van Jeroen Hendriksen gelezen heb. Hendriksen is al meer dan 25 jaar bezig met intervisie en bundelt die kennis in dit handboek.

Het handboek is volgens een duidelijke structuur opgebouwd. Wat ik er jammer aan vind, is dat het er ook echt uitziet als een handboek. Een beetje een saai boek, geen plaatjes en geen mooie pagina-indeling. Het lijkt op een studieboek. Ik moest me dan ook echt zetten tot het lezen van dit boek. Aan het uiterlijk had duidelijk meer aandacht moeten worden besteed. Intervisie is namelijk zo´n goed instrument dat uitleg erover tot de verbeelding zou moeten spreken, zodat je er ook echt aan wilt beginnen. Dat is wat mij betreft het echte minpunt van dit boek, want de inhoud staat als een huis.

Zowel voor mensen die al aan intervisie doen, als begeleiders, als leiding die intervisie wil introduceren biedt dit boek voldoende aanknopingspunten. De ontwikkeling van intervisie in de organisatie en de werking van een intervisiegroep (met of zonder begeleiding) staat beschreven. Maar het handboek dient ook een breder doel. Denk bijvoorbeeld aan de vraag hoe intervisie bewust ingezet kan worden als veranderinstrument in de organisatie.

Mijn eigen intervisiegroepje is de eerste periode extern begeleid en nu al een tijdje zelfstandig bezig. Na het lezen van het boek heb ik wel een idee hoe we ons verder kunnen ontwikkelen. De laatste tijd merkte ik bijvoorbeeld dat ik moeite heb met het ‘bedenken’ van een probleem. Door het lezen van de zelfintervisietest weet ik weer dat er toch wel wat puntjes zijn waar ik weer eens over moet nadenken en die ik goed kan inbrengen in de groep. Daarmee bedoel ik niet dat Hendriksen je problemen aanpraat. Soms zie je ze gewoon niet meer of bagatelliseer je ze. En dan is er nog de vraag welke werkvormen je het beste kunt gebruiken. Hendriksen doet aanbevelingen, op basis van de ervaring van de intervisiegroep. Altijd goed, een boek dat je aan het denken zet.

Jammer dat andere vormen dan de standaardvorm van intervisie maar beperkt uitgewerkt zijn (veelal in de bijlage). Ik had gehoopt dat wel in een handboek te vinden. Ik ben er nu wel achter dat daar andere boeken over geschreven zijn, dus weet waar te zoeken.

Als je meer wilt weten over intervisie dan is dit een boek dat zinvol is om te lezen. Alle relevante onderwerpen staan beschreven en eenvoudig op te zoeken. Jammer alleen van dat uiterlijk van een handboek!
Deze recensie is geschreven door Ilja Jacobs, auditor bij de provincie Overijssel, is freelance docent en zit in de raad van toezicht van een welzijninstelling. Ze schrijft de recensies op persoonlijke titel.